کشف آب ماگمایی ماه از راه دور برای نخستین بار

دانشمندان آب ماگمایی (آبی که از عمق بخش داخلی ماه نشات می‌گیرد) را بر روی سطح ماه کشف کردند.

این مطالعه نخستین کشف از راه دور این نوع از آب در ماه به شمار می‌آید و با استفاده از داده‌های «نقشه‌بردار کانی‌شناسی ماه» (M3) متعلق به ناسا به دست آمد.

این دستاورد نقش مهمی را در درک آب ماه بازی خواهد کرد.

راچل کلیما، زمین‌شناس سیاره‌یی «لابراتوار علوم کاربردی دانشگاه جان هاپکینز»، رهبر ارشد این تحقیق گزارش شده است.

به مدت چندین سال، محققان بر این باور بودند که صخره‌های ماه "استخوان خشک" هستند و این که هر آبی که در نمونه‌های آپولو شناسایی شده با آب زمینی آلوده شده‌ است.

حدود پنج سال پیش، تکنیک‌های آزمایشگاهی جدید که نمونه‌های ماه را بررسی می‌کردند، نشان دادند که بخش داخلی ماه آن طور که پیش‌تر تصور می‌شد، خشک نیست.

داده‌های سفینه‌های فضایی مدارگرد، آب را بر روی سطح ماه کشف کردند که گمان می‌رود، لایه‌ای نازک ناشی از ضربه باد خورشیدی به سطح ماه بوده باشد.

این آب سطحی هیچ نوع اطلاعاتی در خصوص آب ماگمایی که در پوسته و پوشش عمیق‌تر ماه قرار دارد در اختیار دانشمندان نگذاشت، اما محققان حاضر در این مطالعه موفق شدند انواع صخره‌های موجود در درون و اطراف دهانه برخورد Bullialdus را شناسایی کنند.

چنین مطالعانی به آن‌ها در درک چگونگی شکل‌گیری آب سطحی و مکان‌های محتمل آن در پوشش ماه کمک می‌کند.

در سال 2009، M3 که بر بورد سفینه‌فضایی Chandrayaan-1 متعلق به سازمان تحقیقات فضایی هند بود از این دهانه به طور کامل تصویربرداری کرد.

این دهانه در 25 درجه عرض جغرافیایی استوای قمر زمین قرار دارد و مکانی مطلوب برای این که باد خورشیدی آب سطحی مهمی را ایجاد کند، نیست.

صخره‌های موجود در قله مرکزی دهانه مزبور از نوع خاصی به نام norite هستند که معمولا هنگامی که خمیر مواد معدنی (magma) بالا می‌آید، متبلور می‌شود، اما به جای فوران‌کردن در سطح به عنوان ماده مذاب در زیر زمین به دام می‌افتد.

دهانه Bullialdus تنها مکانی نیست که در آن این نوع صخره یافت می‌شود.

این صخره‌ها که با آب منطقه‌یی کم ترکیب شده‌اند، دانشمندان این پروژه را قادر به اندازه‌گیری مقدار آب درونی در داخل این صخره‌ها کرد.

پس از مطالعه داده‌های M3، کلیما و همکارانش دریافتند که این دهانه برخورد تا حد قابل‌توجهی هیدروکسیل بیشتری در مقایسه با پیرامونش دارد. هیدروکسیل مولکولی متشکل از یک اتم اکسیژن و یک اتم هیدروژن است.

ویژگی‌های جذب هیدروکسیل با هیدروکسیل متصل به مواد معدنی ماگمایی هم‌خوانی دارد.

این مواد توسط برخوردی که دهانه Bullialdus را شکل دارد، حفاری شدند.

آب داخلی اطلاعاتی را در خصوص فرایندهای آتشفشانی ماه و ترکیب درونی آن در اختیار دانشمندان می‌گذارد.

درک این ترکیب درونی همچنین به محققان در پاسخ‌دادن به پرسش‌هایی از قبیل چگونگی شکل‌گیری ماه و چگونگی تغییر فرایندهای آتشفشانی این قمر به هنگام خنک‌شدن، کمک می‌کند.

پیش‌تر اندازه‌گیری‌هایی در خصوص آب درونی در نمونه‌های ماه انجام شده‌ بوده‌اند، اما تاکنون این شکل از آب بومی از مدار شناسایی نشده بود.

کشف آب درونی از مدار بدین معناست که دانشمندان می‌توانند آزمایش‌کردن تعدادی از یافته‌های حاصل از مطالعات نمونه‌موردی موجود را در بافت وسیع‌تری آغاز کنند.

جزئیات این تحقیق که تحلیل‌های آزمایشگاهی پیشین نمونه‌های آپولو را تایید می‌کند در Nature Geoscience منتشر شده است.

منبع : ایسنا