زیباییهای مریخ از دریچه «مارس اکسپرس» + تصاویر
گودالهای عمیق 7000 متری مارپیچ گدازه و بلندترین کوهستان منظومه شمسی تنها برخی از مناظر جالب ثبت شده توسط فضاپیمای مارس اکسپرس از سیاره مریخ در یک دهه گذشته بوده که برای اولین بار به شکل سهبعدی در تصاویر جدید این مدارگرد به نمایش درآمدهاند.
مارس اکسپرس که در سال 2003 پرتاب شده بود، اکنون حدود 12 هزار و 500 بار در اطراف سیاره مریخ گردش کرده و با ابزارهای علمی مختلف خود به ارائه تصاویر و دادههای چشمگیری از این نزدیکترین همسایه زمین به دانشمندان پرداخته است.
این دادهها برای ساخت یک مدل توپوگرافی دیجیتال جهانی از سطح مریخ مورد استفاده قرار گرفته و یک فیلم پروازی منحصربفرد را ارائه کرده است.
تصاویر این فیلم توسط دوربین وضوح بالای استریو(HSRC) ثبت شده و توسط مرکز هوافضای DLR آلمان به عنوان بخشی از دهمین سالگرد پرتاب مارس اکسپرس در کنار هم مونتاژ شده است.
مارس اکسپرس در روز 25 دسامبر 2003 به مدار سیاره مریخ رسید و در ابتدا موجب شوک شد.
دوربین HSRC در اولین تصویر ارسالی خود از مریخ یک عکس ساده سفید فرستاد. دانشمندان نگران بودند که دوربین از کار افتاده باشد اما یکی از 9 کانال مختلف دوربین که مادون قرمز بود، هنوز خطوط ضعیفی از سطح مریخ را نمایش میداد.
محققان بزودی دریافتند که حساسیت دوربین در نزدیکی مریخ بسیار بالاتر از حد انتظار بوده و اولین تصویر بیش از اندازه نور داشته است.
پس از دو گردش دور مریخ در روز 10 ژانویه 2004 و با زمان نوردهی صحیح، اولین تصاویر موفق فضاپیمای مارس اکسپرس از ارتفاع 277 کیلومتری سطح سیاره قرمز ثبت شدند.
پس از آن زمان یک نمای سه بعدی تقریبا کامل از سیاره قرمز با تصاویر بسیار زیاد ساخته شده است.
محققان تصاویر را مانند جورچین در کنار هم قرار داده و نفشهای کامل از مریخ ارائه کردند.
از 145 میلیون کیلومتر مربع سطح سیاره مریخ، تاکنون 97 میلیون کیلومتر مربع با وضوح بسیار بالا پوشش داده شده که در آن هر پیکسل با کمتر از 20 متر سطح مرتبط است.
تقریبا کل سطح مریخ اکنون با وضوح بالاتر از 100 متر به تصویر درآمده است.
به دلیل اصول غیرعادی تصویربرداری مورد استفاده توسط دوربین میتوان شاهد نمای سهبعدی از درهها، تنگهها و جریان گدازهها بود.
9 آشکارساز حساس به شب از 9 زاویه رصد مختلف سطح مریخ را بررسی میکنند. این دادهها سپس توسط محققان سیارهای آلمانی به شکل تصاویر سه بعدی درمیآیند.
اگرچه دیگر شرایط سیاره مریخ برای وجود آب مایع مناسب نیست اما احتمالا در سه یا چهار میلیارد سال قبل باید در سطح این سیاره آب جریان داشته که در ارتفاعات باعث ایجاد درههای عمیق شده است.
با استفاده از کانال فوق واضح دوربین، تصاویر غنی بدست آمده از چنان جزئیاتی برخوردارند که فرآیندهای زمینشناسی بوجود آمده با دخالت آب کاملا قابل مشاهده هستند.
احتمالا دورههایی از آب ایستا و در حال جریان در تاریخ این سیاره وجود داشته که امروزه بسیار خشک و غبارآلود است.
این امر بدان معنی است که شرایط آبوهوایی متفاوتی باید بر تاریخ اولیه این سیاره حکمفرما بوده باشد.
این نشانهها نیز در تصاویر سه بعدی مشخص هستند که ساختارهای به وجود آمده در اثر یخبندان را در نزدیکی استوای سیاره مریخ نمایش میدهند.
فضاپیمای مارس اکسپرس در ابتدا قرار بود برای یک تا دو سال به بررسی سطح مریخ بپردازد اما اکنون 10 سال از آن گذشته و قرار است تا اواخر سال 2014 به گردش در مدار این سیاره ادامه دهد.
یکی از اولین تصاویر دهانهای در مریخ که از ارتفاع 277 کیلومتری ثبت شده است
درهوار مارینر با طول 4000 کیلومتر و عرض 200 کیلومتر یکی از بزرگترین درههای منظومه شمسی است
نمای سطح مریخ در تصاویر سهبعدی فضاپیمای مارس اکسپرس